Wydawca treści
Parki Krajobrazowe
Parki krajobrazowe
Na terenie Nadleśnictwa Jawor utworzone zostały trzy parki krajobrazowe, które swoim
zasięgiem obejmują nadleśnictwa: Jawor, Wałbrzych, Złotoryja, ŚnieŜka i Kamienna Góra.
Park Krajobrazowy „Chełmy"
Utworzony został zgodnie z Rozporządzeniem Wojewody Legnickiego ( Nr 14, poz.70
Dz.Urz. Woj.Legn.) dn. 29.06.1992 r. Obejmuje on fragment Pogórza Kaczawskiego w Sudetach
Zachodnich. Park utworzono w celu zachowania walorów krajobrazowych, przyrodniczych oraz
wartości historycznych i kulturowych w warunkach racjonalnego gospodarowania znajdujących
się na gruntach Lasów Państwowych oraz terenach leśnych i nieleśnych innych własności. Służy
on społecznym celom naukowym, dydaktycznym oraz turystyczno wypoczynkowym.
Park położony jest we wschodniej części Pogórza Kaczawskiego wchodzącego w skład
makroregionu Sudetów Zachodnich i obejmuje Pogórze Złotoryjskie oraz Rów Świerzawy pomiędzy
rzekami Kaczawą i Nysą Małą. Na południe od parku wznoszą się Góry Kaczawskie, z
północy – rolnicze tereny Niziny Śląsko – Łużyckiej, od zachodu – lesiste tereny Pogórza Złotoryjskiego.
Lokalizację rezerwatu w rozbiciu na leśnictwa i oddziały zamieszczono w tabeli nr 7.
Na terenie Parku Krajobrazowego utworzone zostały obiekty oraz obszary przyrodnicze
prawnie chronione w skład których wchodzą rezerwaty przyrody, pomniki przyrody, użytki
ekologiczne, stanowiska dokumentacyjne, zespoły przyrodniczo krajobrazowe oraz strefy
ochronne fauny i flory objęte ochroną.
Dla celów edukacyjnych na terenie Parku Krajobrazowego zorganizowano szereg obiektów
i urządzeń turystyczno-rekreacyjnych w skład których wchodzą szlaki turystyki pieszej i
rowerowej, punkty postojowo- informacyjne na obrzeżu parku i wewnątrz, miejsca wypoczynku,
obiekty rekreacyjne, punkty widokowe oraz gospodarstwa wiejskie przystosowane do przyjmowania
turystów.
Powierzchnia Parku Krajobrazowego wg stanu na 01.01.2008r znajdującego się w granicach
zasięgu terytorialnego nadleśnictwa Jawor wynosi 123,9 km2 w tym 65,12 km2 (6512,57
ha) - powierzchnia w administracji nadleśnictwa.
Powierzchnia otuliny parku znajdującej się w granicach zasięgu terytorialnego nadleśnictwa
wynosi 75,4 km2.
Rudawski Park Krajobrazowy
Utworzony został na podstawie Uchwały nr VII /49/89 Wojewódzkiej Rady Narodowej
w Jeleniej Górze z dn. 16.11.1989 r. Obejmuje on zasadniczo masyw Rudaw Janowickich wraz
z Górami Sokolimi oraz Góry Ołowiane, Wzgórza Karpnickie i Góry Lisie.
Park chroni naturalne górskie geokompleksy przyrodnicze. Przez północną jego część, w
rejonie Ciechanowic i Janowic Wielkich, płynie rzeka Bóbr tworząca miejscami malownicze
przełomy.
Ochroną w Parku objęte zostały różnego rodzaju naturalne formy przyrody nieożywionej.
Celem Parku jest zachowanie aktualnej struktury hydrograficznej, ochrona ekosystemów
leśnych i nieleśnych, ochrona fauny oraz ochrona krajobrazu i dóbr kultury ( ruiny zamku Bolczów
i Sokolec, schronisko Szwajcarka itp.) na terenie Lasów Państwowych oraz lasów innych
własności.
Działania na rzecz ochrony i kształtowania terenów Rudawskiego Parku Krajobrazowego
podporządkowuje się realizacji celów ekologicznych, kulturowych i społecznych.
Osobną enklawą należącą do Parku stanowi pasmo górskie Gór Ołowianych znajdujących
się na terenie obrębu Bolków nadleśnictwa Jawor.
Park chroni naturalne górskie geokompleksy przyrodnicze. Znajduje się tam również wiele
interesujących form skalnych zbudowanych z granitów, gnejsów, amfibolitów, zieleńców,
zlepieńców.
Na terenie parku leŜącym na obszarze Nadleśnictwa Jawor szczególnie cenne są liczne
obiekty geologiczne i geomorficzne, które mogą być uznane za stanowiska dokumentacyjne, oraz
chronione gatunki faunistyczne w rejonie Góry Brożyny (bocian czarny Ciconia nigra , i salamandra
plamista Salamandra salamandra).
Powierzchnia Rudawskiego Parku Krajobrazowego znajdującego się w granicach zasięgu
terytorialnego nadleśnictwa Jawor wynosi 14,0 km2 w tym 8,45 km2 (845,17 ha) - powierzchnia
w administracji nadleśnictwa. Powierzchnia otuliny parku znajdującej się w granicach zasięgu
terytorialnego nadleśnictwa wynosi 5,2 km2.
Książański Park Krajobrazowy
Utworzony został na podstawie uchwały Woj. Rady Narodowej w Wałbrzychu
28.10.1981 r. oraz Rozporządzenia Wojewody Wałbrzyskiego Nr 19/198 z dn.17.12.1998 r. w
sprawie Parków Krajobrazowych woj. wałbrzyskiego. Park chroni zalesione obszary brzeŜnej
Program Ochrony Przyrody Nadleśnictwa Jawor
39
strefy Pogórza Wałbrzyskiego między dolinami rzek : Strzegomki na zachód i Witoszowskiego
Potoku na wschód. Jest to lesista wypiętrzona krawędź dzieląca Sudety Środkowe od Wyżyny
Śląskiej należąca do Lasów Państwowych oraz innych własności.
Urozmaicona rzeźba terenu na obszarach parku wraz z głębokimi i pięknymi dolinami potoków,
rozcinających brzeżny próg sudecki, o zróżnicowanym środowisku leśnym, bogatej florze
i faunie, stanowi wysokiej rangi fragmenty chronionej przyrody .
Na terenie obrębu Bolków znajduje się fragment Parku pod nazwą Dobromierski Zespół
Krajobrazowy mający na celu ochronę sanitarną wód w zlewni zbiornika w Dobromierzu,
ochronę przeciw erozyjną obszarów leśnych znajdujących się wzdłuż rzeki Strzegomki
wpadającej do zbiornika w Dobromierzu.
Park odznacza się wielkim zróżnicowaniem biotopów. Liczba gatunków roślin waha się
od 181 do 229. Szczególnie licznie występują mchy i porosty.
Powierzchnia Parku Krajobrazowego znajdującego się w granicach zasięgu terytorialnego
nadleśnictwa Jawor wynosi 13,8 km2 w tym 6,49 km2 (649,09 ha) - powierzchnia w administracji
nadleśnictwa.